Đề thi môn Assurance bao gồm 50 câu trắc nghiệm, làm trong vòng 90 phút. Thường mình thấy làm bài thi môn này sẽ không cần dùng dến 90 phút do nếu biết câu nào thì làm được luôn còn không biết thì khả năng cao là nghĩ mãi không ra. Assurance là một môn gần như thuần lý thuyết, tuy nhiên lý thuyết ở đây chỉ có 10 – 20% là phải ghi nhớ còn 80 – 90% là sẽ phải suy luận. Vì thế chỉ học vẹt là không ăn thua, cần học để hiểu.
Đề thi bao gồm 4 phần chính:
– Lý thuyết chung về assurance chiếm 20% số điểm. Bao gồm assurance là gì? Các loại hình của assurance cũng như mức độ đảm bảo tương ứng, kiểm toán và các giai đoạn của một cuộc kiểm toán, các bước để chấp nhận một cuộc kiểm toán cũng như làm planning cho cuộc kiểm toán đó. Trên thực tế những phần này sẽ được thực hiện bởi partner, manager và senior, tuy nhiên, associate cũng cần có những hiểu biết cơ bản về phần này. Đó là lý do tại sao nó được đưa vào môn học này. Phần này quan trọng nhất có 2 thứ là materiality và audit risk cần chú ý hiểu kỹ vì nó ảnh hưởng đến phần thu thập bằng chứng kiểm toán.
– Internal controls chiếm 25% số điểm. Phần này nói chung về hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp vì nó có ảnh hưởng trực tiếp tới phạm vi của một cuộc kiểm toán. Nôm na là doanh nghiệp có hệ thống kiểm soát nội bộ được thiết kế tốt, hiệu quả cao thì kiểm toán viên sẽ phải làm ít hơn vì có thể tin tưởng vào hệ thống đó được. Một điểm lưu ý trong phần này là những năm gần đây, ICAEW lồng ghép công nghệ thông tin vào khá nhiều để bắt kịp được với thực tế. Các phần như data analytics, cyber security, IT risk cũng cần đặc biệt chú ý. Phần IT cũng sẽ giúp ích khá nhiều cho các môn học về sau nếu mình có thể hiểu được từ môn này.
– Thu thập bằng chứng chiếm 35% số điểm. Đây là phần chính của môn học này. Phần này đòi hỏi student phải đặt bản thân vào vị trí của một Associate năm đầu tiên, thực hiện các công việc của trợ lý kiểm toán năm thứ nhất, chủ yếu liên quan đến thu thập bằng chứng kiểm toán, kiểm tra chi tiết. Phần này đối với những bạn chưa có kinh nghiệm đi làm thực tế thì hơi khó tưởng tượng chút. Tuy nhiên đây cũng là một điểm lợi vì sẽ không bị bối rối khi làm theo practice của Việt Nam nhưng học theo practice của UK (practice của 2 nước có một số điểm khác nhau do sự khác nhau giữa độ phát triển của 2 hệ thống kế toán). Môn assurance chủ yếu hỏi về 3 cycle: revenue, purchase và payroll. Điểm quan trọng của phần này là student phải nắm được trình tự luận chuyển chứng từ của từng cycle, từ đó có thể đưa ra thủ tục kiểm toán thích hợp. Nếu hiểu trình tự luân chuyển chứng từ thì việc suy luận ra thủ tục kiểm toán tương ứng là khá đơn giản.
– Ethics chiếm 20% số điểm. Ethics là một phần đặc biệt quan trọng đối với toàn bộ chương trình của ICAEW. Bất cứ môn học nào từ Professional level trở đi cũng sẽ có ít nhất 10 – 20% trọng số cho ethics. Đối với mỗi môn thì ethics lại được hỏi theo các cách khác nhau, khía cạnh khác nhau. Ví dụ, đối với các môn accounting nói chung, ethics sẽ được hỏi khi mình đặt bản thân vào vị trí của một accountant, tương tự với các môn về assurance là một auditor, về tax thì là tax consultant. Riêng với môn assurance, cần hiểu được và tìm được các fundamental principles bị ảnh hưởng (Integrity, Objectivity, Professional competence and due care, Confidentiality, and Professional behaviour) và các threats gặp phải (Self-interest, self-review, familiarity, advocacy, management, intimidation) trong từng case của câu hỏi.
Trên đây là những gì mình tóm lại được sau khi học môn này. Vì môn này hỏi chủ yếu theo từng case cụ thể, nên việc tóm tắt tất cả mọi thứ liên quan đến môn học này trong một post là khá khó. Do đó các bạn có câu hỏi cụ thể nào cần hỏi thì có thể comment dưới post này, mình rất sẵn sàng trả lời nếu biết.
Ngoài ra, mình cũng xin chia sẻ một cuốn sách về audit mà mình rất tâm đắc, có thể nói là gối đầu giường của mình thời sinh viên cũng như khi học assurance. Cuốn sách khá là tóm lược về kiểm toán. Ngoài ra, với mỗi phần còn có case thực tế, giúp sinh viên có thể tưởng tượng ra được khi đi làm mình sẽ phải làm gì. Điều này đặc biệt hữu ích đối với các bạn sinh viên chưa ra trường và đi làm.